Tìm hiểu về Lễ hội làng Gốm Thanh Hà: Nét đẹp văn hóa tâm linh của người dân xứ Quảng

Nơi đây không chỉ là nơi lưu giữ nghề làm gốm lâu đời mà còn là địa điểm diễn ra lễ hội làng gốm Thanh Hà đầy sắc màu, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. 

Lễ hội làng gốm Thanh Hà không chỉ là một điểm đến du lịch Hội An hấp dẫn mà còn là nơi lưu giữ và quảng bá những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Đến với lễ hội, du khách sẽ như lạc vào một thế giới khác, nơi thời gian như lắng đọng để du khách cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp tinh hoa của làng gốm Thanh Hà. Hãy cùng tham khảo lễ hội này có gì đặc biệt nếu bạn có dự định ghé đến khi du lịch Hội An nhé!

Làng gốm Thanh Hà là một miền di sản chứa đựng vẻ đẹp thời gian đầy trân quý

1. Khám phá vẻ đẹp thanh bình của làng gốm Thanh Hà: Di sản văn hóa xứ Quảng

• Địa chỉ: Phạm Phán, khối phố 5, phường Thanh Hà, Hội An, tỉnh Quảng Nam
• Giờ mở cửa: 08:30 – 17:30
• Giá vé làng gốm Thanh Hà: 

- Người lớn: 35.000 VNĐ/vé/ lượt

- Trẻ em: 15.000 VNĐ/vé/lượt

1.1 Hơn 500 năm tuổi

Làng gốm Thanh Hà được biết đến là một trong những làng nghề truyền thống lâu đời ở Hội An, với lịch sử hình thành và phát triển hơn 500 năm, từ thế kỷ XVI. Thời kỳ huy hoàng nhất của làng gốm Thanh Hà là vào khoảng thế kỷ XVI – XVII. Lúc bấy giờ, sản phẩm của làng gốm này được mệnh danh là “thổ sản quốc gia” và được dùng để tiến vua. Tiền thân là làng Thanh Chiêm, sau đổi tên và chuyển về thành phố Hội An, làng gốm Thanh Hà vẫn luôn giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa độc đáo của mình.

Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, những người nghệ nhân nơi đây vẫn miệt mài ngày đêm gìn giữ và phát triển nghề gốm truyền thống do cha ông để lại. Bằng đôi bàn tay khéo léo và tâm hồn nghệ thuật tinh tế, họ đã thổi hồn vào từng viên đất, tạo nên những sản phẩm gốm tinh xảo, mang đậm dấu ấn văn hóa của làng nghề.

>>> Xem thêm: Bản đồ du lịch Hội An chi tiết nhất

Làng gốm Thanh Hà với tuổi đời hơn 500 tuổi

1.2 Di sản văn hóa xứ Quảng

Ngày nay, sản phẩm gốm Thanh Hà đã vượt ra khỏi biên giới Việt Nam, vươn xa đến các thị trường quốc tế. Du khách từ khắp nơi trên thế giới khi du lịch Hội An luôn tìm đến làng gốm để chiêm ngưỡng, mua sắm và trải nghiệm quy trình làm gốm độc đáo. Đây là minh chứng cho sức sống mãnh liệt và sức hút khó cưỡng của làng nghề truyền thống này.

Năm 2019, nghề gốm Thanh Hà được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho những giá trị văn hóa và lịch sử to lớn mà làng gốm đã gìn giữ và phát huy qua bao thế hệ.

Với sự nỗ lực của chính quyền địa phương và người dân nơi đây, làng gốm Thanh Hà đang ngày càng phát triển, gìn giữ và phát huy những giá trị truyền thống. Làng gốm không chỉ là điểm đến du lịch hấp dẫn mà còn là niềm tự hào của người dân xứ Quảng, góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa Việt Nam.

1.3 Không gian thanh bình

Nằm bên dòng sông Thu Bồn thơ mộng, cách trung tâm phố cổ Hội An khoảng 3km về phía Tây, làng gốm Thanh Hà như một bức tranh làng quê thanh bình, mộc mạc giữa lòng phố Hội nhộn nhịp. Mang trong mình hơn 500 năm lịch sử hình thành và phát triển, làng gốm níu chân du khách bởi nét đẹp cổ kính, trầm mặc và không gian thanh bình đến lạ kỳ.

Đến với làng gốm Thanh Hà, du khách như được bước vào một thế giới khác, nơi thời gian như lắng đọng để du khách cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp tinh hoa của nghề gốm truyền thống. Những con đường nhỏ rợp bóng cây xanh, những ngôi nhà mái ngói rêu phong, những chiếc lu, hũ gốm xếp chồng lên nhau tạo nên một bức tranh làng quê bình dị mà đỗi thân thương.

Đặc biệt, làng gốm Thanh Hà còn sở hữu công viên đất nung rộng lớn lên đến 6000m2 - công viên gốm lớn nhất Việt Nam. Nơi đây trưng bày vô số tác phẩm nghệ thuật gốm độc đáo, đa dạng về kiểu dáng và mẫu mã, từ bình gốm, lọ hoa, tượng gốm đến các vật dụng trang trí tinh tế.

>>> Xem thêm: Khám phá các làng nghề trăm tuổi ở mảnh đất di sản Hội An 

Không gian thanh bình của làng gốm Thanh Hà

2. Lễ hội làng gốm Thanh Hà: Biểu tượng của văn hóa và tâm linh

2.1 Nguồn gốc ra đời của lễ hội làng gốm Thanh Hà

Theo truyền thuyết, vào thế kỷ XVII - XVIII, khi cảng thị Hội An phát triển mạnh mẽ, nhu cầu về đồ gốm gia tăng, nghề gốm Thanh Hà cũng bắt đầu phát triển rực rỡ. Nhờ nguồn nguyên liệu dồi dào từ đất sét ven sông Thu Bồn cùng với sự sáng tạo và bàn tay khéo léo của người dân, những sản phẩm gốm Thanh Hà đã trở nên nổi tiếng khắp nơi.

Lễ hội Làng gốm Thanh Hà được tổ chức hằng năm vào mùng 9 và 10 tháng 7 âm lịch (nhằm tháng 8 dương lịch) là sự kiện đặc biệt ý nghĩa để người dân làng gốm bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với tổ tiên - những người đã có công khai sáng và gìn giữ nghề gốm truyền thống. Lễ hội không chỉ là dịp để tưởng nhớ tổ nghề mà còn là dịp để người dân làng gốm quảng bá sản phẩm gốm sứ của mình đến với du khách, đồng thời góp phần xây dựng hình ảnh tốt đẹp, quảng bá du lịch Hội An.

Lễ hội Làng gốm Thanh Hà được tổ chức hằng năm vào mùng 9 và 10 tháng 7 âm lịch

2.2 Vai trò của lễ hội trong việc gìn giữ nghề gốm truyền thống

Lễ hội làng gốm Thanh Hà, hay còn được biết đến với tên gọi lễ hội giỗ tổ nghề gốm Thanh Hà, là một sự kiện văn hóa truyền thống mang đậm dấu ấn lịch sử và tinh thần của người dân nơi đây. Lễ hội được tổ chức với mục đích thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đến các bậc tiền nhân đã dày công truyền dạy nghề gốm, đồng thời nhắc nhở con cháu về trách nhiệm gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa độc đáo này.

Với không khí hân hoan, rộn ràng, lễ hội thu hút đông đảo du khách đến tham gia và hòa mình vào những hoạt động văn hóa, nghệ thuật đặc sắc. Điểm nhấn nổi bật của lễ hội là các nghi thức cúng tế được tổ chức trang nghiêm và thành kính, thể hiện lòng tri ân sâu sắc đối với những người đã có công lao to lớn trong việc xây dựng và phát triển nghề gốm Thanh Hà.

Lễ hội làng gốm Thanh Hà không chỉ là nơi lưu giữ và tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống mà còn là dịp để người dân địa phương vui chơi, giải trí sau những ngày lao động vất vả. Đây cũng là cơ hội tuyệt vời để quảng bá hình ảnh và giới thiệu nghề gốm Thanh Hà đến với bạn bè quốc tế, góp phần thúc đẩy sự phát triển du lịch Hội An và kinh tế địa phương.

3. Nét độc đáo trong lễ hội làng gốm Thanh Hà

3.1 Phần lễ: Những nghi thức cúng tế trang trọng và ý nghĩa

Ngay từ sáng sớm, không khí lễ hội đã bao trùm khắp làng gốm. Mở đầu cho lễ hội là nghi thức rước kiệu tổ nghề gốm vô cùng trang trọng và đặc sắc. Đoàn rước kiệu xuất phát từ miếu Lùm Bà Dàng, diễu hành qua các nẻo đường làng, thu hút đông đảo người dân hai bên đường cùng tham gia. Đội hình rước kiệu với cờ phướn rực rỡ, tiếng nhạc bát âm vang động cùng tiếng trống, tiếng kèn hòa quyện tạo nên bầu không khí náo nhiệt, sôi động.

Điểm nhấn của đoàn rước kiệu là kiệu tổ nghề gốm được trang trí lộng lẫy, uy nghi, do các thanh niên trai tráng trong làng thay nhau khiêng. Dọc theo hành trình, người dân địa phương bày trí mâm cúng với hoa quả, bánh kẹo để cầu mong may mắn, bình an.

Sau khi rước kiệu về đến miếu tổ Nam Diêu, các nghi thức tế lễ được diễn ra trang trọng. Mâm cúng được dâng lên tổ nghề gốm, thể hiện lòng thành kính và biết ơn của người dân làng gốm đối với những bậc tiền nhân đã có công khai sáng và gìn giữ nghề gốm truyền thống.

Đặc biệt, trong lễ hội còn diễn ra hoạt động "dâng mẻ gốm đầu tiên". Những người thợ gốm trong làng sẽ mang đến những sản phẩm gốm đẹp nhất, do chính tay họ làm ra để dâng lên tổ nghề. Đây là nghi lễ mang ý nghĩa cầu mong cho một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, nghề gốm phát triển thịnh vượng.

Bên cạnh đó, Lễ Cúng Giỗ Tổ Nghề mang một ý nghĩa vô cùng quan trọng và đặc biệt. Đây là dịp để những người con làng gốm bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các bậc tiền bối đã có công lao to lớn trong việc gìn giữ và phát triển nghề truyền thống.

Lễ cúng diễn ra theo trật tự và quy trình trang nghiêm, thể hiện sự tôn kính và trân trọng đối với các bậc tiền nhân. Từ việc dọn dẹp, trang hoàng đền thờ, chuẩn bị lễ vật cho đến tiến hành các nghi thức cúng tế đều được thực hiện một cách tỉ mỉ và cẩn trọng.

Mở đầu cho lễ cúng là nghi thức rước kiệu, đưa bài vị của các vị tổ nghề từ nhà lưu niệm ra đền thờ. Sau đó, các vị chức sắc trong làng cùng đông đảo người dân địa phương và du khách sẽ cùng nhau dâng hương, cầu nguyện cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, nghề gốm phát triển thịnh vượng.

Lễ cúng giỗ tổ nghề không chỉ là một nghi thức tâm linh mà còn là dịp để người dân làng gốm Thanh Hà đoàn kết, gắn bó và cùng nhau gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống. Những lời khấn nguyện vang vọng trong không gian thiêng liêng như lời hứa hẹn của thế hệ con cháu sẽ tiếp nối và phát huy nghề gốm Thanh Hà đến với những tầm cao mới.

Lễ Cúng Giỗ Tổ Nghề mang một ý nghĩa vô cùng quan trọng và đặc biệt

3.2 Phần hội: Sắc màu rực rỡ của niềm vui 

3.2.1 Sôi động và hấp dẫn trong các trò chơi dân gian

Bên cạnh những giá trị văn hóa và tinh thần to lớn, Lễ hội Làng Gốm Thanh Hà còn mang đến cho du khách không gian giải trí và vui chơi náo nhiệt, sôi động với nhiều hoạt động đặc sắc.

Du khách sẽ được hòa mình vào bầu không khí hân hoan, tưng bừng với các trò chơi dân gian truyền thống như đua gà, đánh bài, cờ tướng,... Những trò chơi này không chỉ mang đến những giây phút thư giãn, giải trí mà còn là cơ hội để du khách trải nghiệm văn hóa địa phương và giao lưu với người dân nơi đây.

Đặc biệt, Lễ hội Làng Gốm Thanh Hà còn có những trò chơi dân gian độc đáo chỉ có thể tìm thấy tại làng gốm, như: ném bát thần, phi tiêu hay tìm tòi và kết hợp các mảnh gốm để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Đây là cơ hội để du khách thử sức sáng tạo và lưu giữ những kỷ niệm khó quên tại lễ hội.

>>> Xem thêm: Nhộn nhịp Hội An: 5 lễ hội mùa xuân làm say lòng du khách

3.2.2 Tự tay làm gốm, tự tay tạo nên những tác phẩm độc đáo

Lễ hội làng gốm Thanh Hà không chỉ mang đến cho du khách không khí náo nhiệt, sôi động mà còn là cơ hội tuyệt vời để trải nghiệm nghệ thuật làm gốm độc đáo. Hòa mình vào bầu không khí hân hoan, du khách có thể tự tay tạo nên những tác phẩm gốm của riêng mình dưới sự hướng dẫn tận tình của các nghệ nhân lành nghề.

Ngay cả khi bạn chưa từng thử làm gốm trước đây, cũng đừng lo lắng! Các nghệ nhân luôn sẵn sàng hướng dẫn từng bước, từ nhào nặn đất sét, tạo hình sản phẩm đến vẽ trang trí và hoàn thiện. Dưới sự hướng dẫn tỉ mỉ, bạn sẽ được khám phá những bí quyết tạo nên những món đồ gốm tinh xảo và mang đậm dấu ấn cá nhân.

Tự tay làm gốm, tự tay tạo nên những tác phẩm độc đáo

3.2.3 Chứng kiến kỹ thuật làm gốm tinh tế và tài năng của nghệ nhân

Tham gia lễ hội làng gốm Thanh Hà còn là cơ hội để du khách chiêm ngưỡng kỹ thuật làm gốm điêu luyện của các nghệ nhân. Từng sản phẩm gốm được tạo ra đều trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ, từ khâu chọn nguyên liệu, tạo hình, trang trí cho đến nung lò. Qua bàn tay khéo léo và óc sáng tạo của người thợ gốm Thanh Hà, những khối đất sét vô tri vô giác bỗng "lột xác" thành những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, mang đậm dấu ấn văn hóa địa phương.

Chứng kiến sự tỉ mỉ, cẩn thận và tâm huyết của các nghệ nhân khi tạo tác từng món đồ gốm, du khách sẽ cảm nhận được tình yêu nghề sâu sắc và sự trân trọng dành cho di sản văn hóa truyền thống. Đây chắc chắn sẽ là một trải nghiệm vô cùng đáng nhớ và ý nghĩa trong hành trình khám phá làng gốm Thanh Hà.

Chứng kiến kỹ thuật làm gốm tinh tế và tài năng của nghệ nhân

3.2.4 Mua sắm và mang về những món đồ gốm đầy ý nghĩa

Làng gốm Thanh Hà không chỉ nổi tiếng với những sản phẩm gốm tinh xảo mà còn thu hút du khách bởi nét đẹp văn hóa và sự hiếu khách của người dân nơi đây. Một điều đặc biệt mà du khách sẽ nhận được khi đến tham quan làng gốm chính là món quà kỷ niệm được trao tặng như lời cảm ơn chân thành từ người dân địa phương. Đây là nét đẹp văn hóa quý giá, thể hiện sự trân trọng và mến khách của người dân làng gốm Thanh Hà.

Bên cạnh đó, du khách còn có cơ hội khám phá khu vực lưu niệm trưng bày vô số sản phẩm gốm sứ độc đáo và tinh tế. Đây là nơi bạn có thể tìm kiếm những món quà lưu niệm ý nghĩa cho bản thân, bạn bè và người thân. Các sản phẩm gốm Thanh Hà không chỉ mang giá trị sử dụng mà còn là biểu tượng cho nét đẹp văn hóa truyền thống của làng nghề lâu đời.

>>> Xem thêm: Vi vu Hội An chỉ trong 1 ngày, bạn đã thử chưa?

Mua sắm sản phẩm gốm khi đến làng gốm Thanh Hà trong chuyến du lịch Hội An

4. Gìn giữ và phát huy nét đẹp văn hóa làng gốm Thanh Hà

Lễ hội Làng gốm Thanh Hà là một nét đẹp văn hóa độc đáo, góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa của Hội An. Đến với lễ hội, du khách sẽ có cơ hội được tìm hiểu về lịch sử, văn hóa của làng gốm, đồng thời trải nghiệm những hoạt động thú vị và thưởng thức những món ăn đặc sản của địa phương. Bên cạnh việc tham quan làng gốm, du khách cũng nên chung tay góp sức để giữ gìn và phát huy nét đẹp văn hóa làng gốm Thanh Hà. Việc bảo tồn và phát huy nghề gốm truyền thống không chỉ góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa Việt Nam mà còn tạo ra nguồn thu nhập cho người dân và thúc đẩy phát triển du lịch Hội An cũng như kinh tế địa phương. Hoi An Memories Land tin rằng với những nỗ lực của mỗi người sẽ giúp làng gốm mãi là điểm sáng trong bức tranh văn hóa Việt Nam, gìn giữ những giá trị truyền thống quý báu cho thế hệ mai sau.